Bir Osmanlı Sanayi Teşebbüsü Olarak Tokat Kalhanesi (1840-1920)

Bu çalışmada Osmanlı toprakları içerisinde Anadolu topraklarında inşa edilmiş ve işletilmiş bir sanayi tesisi olan Tokat Kalhanesi'ni incelemektedir. Kalhaneler metallerin ergitilerek cüruflarından ayrıldığı ve saflaştırıldığı tesislere verilen genel addır. Tokat Kalhanesi ise bakır madeninin saflaştırıldığı bir rafine tesisidir. 1888-1905 yılları arasında sattığı bakır haricinde sadece İstanbul'a gönderdiği saf bakır miktarı 1900 tondan fazladır. Tokat Kalhanesi çoğunlukla İstanbul'daki tophanenin, tersanenin ve darphanenin saf bakır ihtiyacını karşılamıştır.

Bunun yanı sıra bakır tüccarlarına ve Tokat bakırcı esnafına hammadde sağlaması açısından da ticarette etkin bir rol oynamıştır.