Edebiyat Sosyolojisi

Edebiyat, bir yandan temelde söz ile yazı ile gerçekleşirken (özne olma), öte yandan yükünün değerinden, tanıklığının öneminden ötürü kendinden çıkışlı girişimlere, incelemelere (nesne olma) de kapı açmıştır. Edebiyat, edebiyatlığını hiçbir zaman ve koşulda kaybetmeksizin, deforme olmaksızın kendisine yönelik farklı yaklaşımlara izin vermiştir. Bundandır ki edebiyat tarihsel süreçte sadece ve sadece güzel ifade ve haz almanın karşılığı olmamıştır.

Edebiyata başvuru yalnızca boş zaman meşguliyeti, güzel bir şekilde oluşturulmuş söz ve metinden estetik tad alma çabası ile açıklanamaz. Güzelin ardından olan tüm çabaları reddetmeden (yahut redderek) edebiyatı konumlandırma girişimleri de edebiyat ile birlikte olagelmiştir. Edebiyattan kalkan, ondan hareket ederek değişik durumları ve alanları birbiriyle irtibatlandırma, irdeleme, anlama, kavrama ve açıklama girişimleri bu manada anlaşılmalıdır.

Edebiyat-toplum ilişkisi ve bağını merkeze alarak bu ilişkinin tüm boyutlarını araştıran edebiyat sosyolojisi de edebiyata değişik bir pencereden bakma girişimidir. Edebiyatın birikimi ile toplumsal durumları tahlil etme, edebiyatı izlek alarak sosyolojik olgu analizine varma çabasına denk düşer edebiyat sosyolojisi.