Giysiler, Kitaplar Öğretmenler ve Şarkıcı Kızlar Kitabı

Câhiz bu kitabında Abbâsî döneminin toplumsalyapısı, zenginliğin ya da fakirliğin psikolojisivb konuları ele alıp değerlendiriyor. Kitabırenkli kılan özelliklerinden biri de döneminünlü şarkıcılarından saray yazarlarına dekbirçok konuyu ele almasıdır. Onun toplumsalolaylarda neden-sonuç ilişkisine verdiği önem,İbn Haldûn'un öncüllerinden biri olduğu tezinidestekliyor. Şöyle diyor yazar: “Birtakım sonuçlarayol açan durumları iyi araştır. Bu durumlar,ortaya çıkacak sonucu ta başındaniçermektedir. Bil ki, ne zaman bunlardan ilkigerçekleşecek olursa, sonra gelenin ortayaçıkması zorunlu hale gelir. Sevimsiz sonuçlarayol açan öncüllerden uzak dur, sonucu esenlikolan durumları yaygınlaştırmaya ve yerleştirmeyeçalış.”