Hoca Ahmed Yesevi ve Osmanlı Devleti'nin Teşekkülünde Yesevilik

Türklerin manevi hayatı üzerine asırlarca etkili olmuş Hoca Ahmed Yesevî ismi bugün, ölümünün üzerinden asırlar geçmiş olmasına rağmen yankılanmaya devam etmektedir. Pir-i Türkistan unvanıyla bilinen ve şöhreti günümüze kadar ulaşmış olan Hoca Ahmed Yesevî , Yesevîyye tarikatını sıradan bir tasavvuf hareketi olmaktan ziyade Türklük bilincinin oluşmasına, fetihlerin hızlanmasına ve gönül fetihlerinin gerçekleştirilmesine imkan tanımıştır.

Hoca Ahmed Yesevînin açtığı yolda ilerleyen Yesevî dervişleri, önden gidenlerin arasında olmuş, Türk devletlerinin dini, sosyal, iktisadi açıdan ilerlemelerine öncülük etmişlerdir. Osmanlı fetihlerinde de öncülük yapan bu dervişler, fetihten sonra da tekke ve zaviyeler vasıtasıyla imar ve şenlendirme faaliyetlerinde bulunmuşlardır. Bu görünmez güçle fetihlerin gerçekleşmesinde katkıda bulunan dervişler, Osmanlı fetihlerinde de öncülük yapan bu dervişler, Osmanlı Devleti gibi diğer Türk ve Müslüman devletlerde de bulunmaktadır.