Turfanda Mı Yoksa Turfa Mı?

"Turfanda mı yoksa Turfa mı?" adlı roman, 19. yüzyılın siyasal panoramasını çizen, o dönemde kaleme alınan eserlere tepki olarak yazılmış bir eserdir. Roman, Cezayir'de büyümüş, Fransa'da eğitim görmüş ve tıp eğitimini tamamladıktan sonra devletine hizmet etmek için İstanbul'a gelmiş idealist bir genci anlatır. Onun için en büyük amaç, devletine hizmet etmektir. Fakat göreve başladığı bir devlet dairesindeki olumsuzlukları görmesi, onu hayal kırıklığına uğratır. Buna rağmen yılmaz. Doktorluktan elde ettiği kazancı halkın eğitimine harcar. Manisa'nın bir köyünde açtığı okul sayesinde eğitim idealini gerçekleştirir; Cezayir'deki öğrenciler için de bir okul kurdurur. Eğitimin çok önemli olduğunu vurgular. Onun için ülkenin eğitimli olmasının başında özellikle kadının eğitimi gelir.