Türk Dilinin Köken Sözlüğü

Sözlük üç bölümden oluşuyor. Birinci bölüm Türkçe sözlerin kökenlerinden, ikinci bölüm Türkçe ve erken Türkçeden yabancı dillere geçen sözlerden, üçüncü bölüm de Türk dilinde kullanılan yabancı sözlerden oluşuyor. Birinci bölümde Türkçe sözlerin kökenini açıklarken, sırasıyla önce eski Türk dillerindeki karşılıklarını, sonra da Sümercedeki karşılıklarını verdim. Türkçe sözlerin kökenlerinin, Sümerce kökenleriyle anlam ve ses açısından olağan üstü uyuşması ise, Sümerce ile yıllardır uğraşan biri olarak beni bile şaşırttı.

İkinci bölümde Türkçe ve erken Türkçeden yabancı dillere geçen sözleri, Türkçe ve erken Türkçe kökenleriyle verdim. Üçüncü bölümde ise, Türk dilinde kullanılan yabancı sözlerin tümünü değil de, en sıklıkla kullanılanlarını verdim. Yoksa sözlük gereğinden çok kalabalık olacaktı. Yabancı sözlerin yalnızca Türkçe karşılıklarını verdim; kökenlerini açıklamaya çalışmadım, çünkü böyle bir çaba, katabın özüne uygun olmayacaktı. Bu yabancı sözlerin eğer bugün konuştuğumuz Türkçede karşılıkları yoksa, eski Türkçedeki karşılıklarını verdim. Karşılığı bulunmayan az sayıdaki yabancı söze de, eski Türk dilindeki köklerinden türeterek karşılıklarını yazdım. Tıp, iletişim, teknoloji gibi alanlardaki yabancı sözleri ise eklemedim.

Son olarak, gönül isterdi ki bu sözlüğü 34 hafli Türk alfabesiyle yazayım. Ama yazsaydım pek anlaşılmayacaktı. Bugün biz yalnız 29 harf kullanıyoruz. Diğer Türk alfabelerinde bu sayı bizden daha çok. Ama hiç birinde 34 harf yok. Bilgi olması açısından ben bu harfleri buraya yazayım. Eğer bir gün alfabemize bir ekleme yapılmak istenirse en azından bir önerimiz olmuş olur.

Aa, Bb, Cc, Çç, Dd, Ee, Ëë , Ff, Gg, Ğğ, Hh, Iı, İi, Jj, Kk, Ll, Mm, Nn, Ññ, Oo, Öö, Pp, Qq, Rr, Ss, Şş, Tt, Uu, Üü, Vv, Ww, Xx, Yy, Zz

Arif Cengiz Erman / Türk Dilleri Uzmanı